موارد مصرف

پرومتازين براي درمان علامتي حساسيت‌هايي چون تب يونجه، كهير، درمان فوري واكنش‌هاي آنافيلاكسي، درمان تهوع، سرگيجه، اختلالات لابيرنت، بيماري مسافرت و داروي بيهوشي مصرف مي‌شود.

   فارماكينتيك

پرومتازين به خوبي از راه خوراكي و از محل تزريق جذب مي‌شود. متابوليسم آن كبدي است . شروع اثر اين دارو از راه خوراكي 60-15 دقيقه و از راه تزريق عضلاني تقريبا 20 دقيقه و از راه وريدي حدود 5-3 دقيقه بعد از مصرف مي‌باشد. طول مدت اثر تسكين‌بخشي آن حدود 8-2 ساعت و طول مدت اثر ضد هيستامين آن 12-6 ساعت است. اين دارو به آهستگي از راه كليه و مدفوع و عمدتاً به صورت متابوليت‌هاي‌ غيرفعال دفع مي‌شود.

   مكانيسم

تصور مي‌شود كه اين دارو به طور غير مستقيم باعث كاهش تحريك سيستم مشبك تنه مغزي مي‌گردد. همچنين از طريق رقابت با هيستامين براي اتصال به گيرنده H1 در سلول هدف، از واكنشهايي كه تنها با واسطه هيستامين بروز مي‌كند ، جلوگيري مي‌نمايد، ولي در صورت بروز آنها را از بين نمي‌برد.اين دارو احتمالا با مهار گيرنده‌هاي شيميايي در بصل‌النخاع (CTZ) اثر ضد استفراغ و ضد سرگيجه خود را اعمال مي‌كند.

   هشدار

1. احتمال بروز سرگيجه، تسكين، اغتشاش شعور و كمي فشار خون در بيماران مسن وجود دارد. همچنين علائم اكستراپيراميدال بخصوص پاركينسون ، اختلال در نشستن، خوابيدن و درازكشيدن و ديسكينزي مداوم نيز در بيماران مسن بيشتر است، بخصوص اگر مقادير مصرف زياد باشند يا از شكل تزريقي دارو استفاده شود. 

2. اين دارو درموارد زير بايد با احتياط فراوان تجويز شود: انسداد مثانه، هيپروتروفي پروستات، احتباس ادرار، كوما، گلوكوم با زاويه بسته و يرقان. 

3. اين دارو ترجيحاً بايد از طريق تزريق عضلاني عميق مصرف شود. در صورت تزريق وريدي، غلظت دارو بايد كمتر از mg/ml25 بوده و سرعت تزريق نبايد از mg /min25 تجاوز نمايد.

   عوارض

خواب آلودگي، هيجان، عصبانيت، بي‌قراري، از دست دادن مهارت در انجام كار يا بي‌ثباتي، حركات پرشي عضلات سر وصورت، رعشه و تكات دادن دست‌ها، تاري ديد، كاهش هوشياري به ويژه در كودكان، خشكي دهان، كمي فشار خون و حساسيت به نور از عوارض جانبي دارو هستند.

   نكات

1. براي به حداقل رسانيدن تحريك گوارشي، شكل خوراكي اين دارو همراه با غذا ، آب يا شير مصرف شود. 

2. در صورت مصرف دارو براي پيشگيري از بيماري مسافرت بايد حداقل 30 دقيقه يا ترجيحاً 2-1 ساعت قبل از مسافرت مصرف شود. 

3. احتمال بروز خشكي دهان با مصرف اين دارو وجود دارد. 

4. درمان با پرومتازين بايد 2-1 هفته قبل از زايمان قطع شود تا از بروز يرقان و علايم اكستراپپراميدال در نوزاد جلوگيري شود. 

5. اين دارو نبايد بيش از مقدار تجويز شده مصرف شود. 

6. در صورت فراموش كردن يك نوبت مصرف دارو، به محض به ياد آوردن، آن نوبت بايد مصرف شود. ولي اگر تقريباً زمان مصرف نوبت بعدي فرا رسيده باشد، از مصرف نوبت‌ فراموش شده بايد خودداري نموده و مقدار مصرف بعدي نيز نبايد دو برابر گردد. 

از مصرف فرآورده حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNS با اين دارو بايد خودداري گردد.

   ميزان مصرف

خوراكي: 

بزرگسالان: 25 ميلي‌گرم در موقع خواب و در صورت نياز تا 25 ميلي‌گرم 2 بار در روز و يا 20-10 ميلي‌گرم 3-2 بار در روز مصرف مي‌شود. 

كودكان: در كودكان 5-2 ساله ، 15-5 ميلي‌گرم در روز و در 2-1 ساله مقدار منقسم و در کودکان 10-5 ساله، 25-10 میلی گرم در روز ودر 2-1 مقدار منقسم مصرف مي‌شود. 

تزريقي: 

بزرگسالان: 50-25 ميلي‌گرم و حداكثر تا 100 ميلي‌گرم، از طريق تزريق عميق داخل عضلاني مصرف مي‌شود. در موارد اورژانسي 50-25 ميلي‌گرم و حداكثر 100 ميلي‌گرم تزريق آهسته وريدي مي‌شود. 

كودكان: در كودكان 10-5 ساله5/12-25/6 ميلي‌گرم تزريق عضلاني عميق مي‌شود.

   تداخل

مصرف همزمان پرومتازين با داروهاي مضعف CNS، داروهاي مهار كننده مونوآمينواكسيداز و ضد افسردگي‌هاي سه‌حلقه‌اي ممكن است موجب تشديد آثار مضعف CNS اين داروها با پرومتازین گردد. مصرف همزمان با داروهايي كه باعث ايجاد واكنش‌هاي اكستراپيراميدال مي‌شوند ممكن است شدت و دفعات بروز واكنش‌هاي اكستراپيراميدال را افزايش دهد. مصرف همزمان لوودوپا با پرومتازوين ممكن است اثرات لوودوپا را به علت مسدود شدن گيرنده‌هاي دوپامين در مغز مهار كند. اثر برگيرنده آلفا آدرنرژيك اپي‌نفرين درصورت مصرف همزمان با پرومتازين ممكن است مهار شود. .مصرف همزمان بروموكريپتين با پرومتازين ممكن است موجب افزايش غلظت سرمي پرولاكتين شود. و با اثر بروموكريپتين تداخل كند. مصرف همزمان پرومتازين با داروهاي ضد تيروئيد ممكن است خطر بروز آگرانولوسيتوز را افزايش دهد.