موارد مصرف

كلوزاپين براي درمان اسكيزوفرني در بيماراني كه به ساير داروهاي ضد سايكوز پاسخ نمي‌دهند يا نسبت به آن دارو‌ها عدم تحمل دارند، مصرف مي‌شود.

   فارماكينتيك

جذب كلوزاپين از راه خوراكي سريع و تقريباً كامل است. دارو در كبد متابوليزه و از طريق ادرار و مدفوع دفع مي‌شود. نيمه عمر اين دارو پس از مصرف مقدار 75 ميلي‌گرم 8 ساعت مي‌باشد. طول اثر دارو 12-4 ساعت مي‌باشد.

   مكانيسم

اثر ضد سايكوز اين دارو ناشي از مسدود كردن گيرنده‌هاي دوپامينی در مسیر دوپامینرژيك-مزوليمبيك و مزوفرونتال در سيستم اعصاب مركزي مي‌باشد. اين دارو داراي اثر مسدد گيرنده هاي آلفا آدرنرژيك و موسكاريني نيز مي‌باشد.

   موارد منع مصرف

در صورت وجود ضعف شديد CNSسابقه نوتروپني، اختلالات ميلوپروليفراتيو به ويژه ديسكرازي خوني يا سابقه ابتلا به آن و ضعف مغز استخوان ،‌اين دارو نبايد مصرف شود.

   هشدار

1. در موارد زير با احتياط فراوان تجويز شود: 

بزرگي پروستات، گلوكوم با زاويه باريك. 

2. قبل از شروع درمان با اين دارو، بايد از شمارش سلولهاي خوني و بخصوص لوكوسيت‌ و از طبيعي بودن ميزان سلولهاي خوني اطمينان حاصل كرد. 

3. در طول درمان با اين دارو ، مي‌بايست در 18 هفته اول درمان به صورت هفته ای یکبار و پس از 18 هفته حداقل هر 4 هفته يكبار شمارش سلولهاي خوني انجام شود.در صورت كاهش شديد گلوبولهاي سفيد مصرف دارو بايد قطع شود. 

4. از مصرف همزمان داروهايي كه توليد لوكوسيت‌ها را تضعيف مي‌كنند ، مانند كوتريموكسازول و كاربامازپين‌، با كلوزاپين بايد اجتناب شود. 

5. از قطع ناگهاي مصرف اين دارو بايد اجتناب شود تا از بروز علائم قطع مصرف و عود بيماري جلوگيري گردد.

   عوارض

تسكين رواني، نوتروپني و آگرانولوسيتوز كشنده، سردرد و گيجي، افزايش ترشح بزاق، مشكل در دفع ادرار ، نعوذ دائم، پريكارديت و ميوكارديت ، هذيان ، ندرتاً‌تغييرات فشار خون، تهوع و استفراغ، افزايش قند خون، عوارض خارجي هرمي، كاهش يا افزايش دماي بدن، رنگ پريدگي، كابوس شبانه، خشكي‌دهان، احتقان بيني، يبوست، تاري ديد، آريتمي، افزايش تعداد ضربان قلب، اختلال در قاعدگي، گالاكتوره، ژنيكوماستي، افزايش وزن، ناتواني جنسي، كم خوني هموليتيك، بثورات جلدي و يرقان از عوارض جانبي دارو هستند.

   نكات

. قطع مصرف دارو به تدريج و طي حداقل 2-1 هفته انجام شود. در صورتي كه قطع يكباره مصرف دارو ضروري باشد، بيمار بايد تحت نظر باشد. 

2. به بيمار توصيه‌شود كه در صورت بروز هرگونه عفونت، ضعف، تب و گلودرد پزشك معالج خود را مطلع كند. 

3. در آغاز درمان با اين دارو، بدليل بروز كلاپس ناشي از افت فشار خون، بيمار بايد تحت مراقبت دقيق پزشكي باشد. 

4. دوره درمان با اين دارو بايد كامل شود. اين دارو نبايد بيشتر يا كمتر از مقدار توصيه شده مصرف شود. 

5. در صورت عدم مصرف دارو به مدت 2 روز يا بيشتر، پيش از مصرف بايد با پزشك مراجعه شود. 

6. در صورت فراموش كردن يك نوبت مصرف دارو،‌به محض به يادآوردن آن نوبت بايد مصرف شود. مگر اينكه تقريباً‌ زمان مصرف نوبت بعدي فرارسید باشد. در این صورت از مصرف نوبت فراموش شده و دوبرابر كردن

مقدار مصرف بعدي بايد خودداري نمود.

 ميزان مصرف

بزرگسالان : در روز اول شروع درمان 5/12 ميلي‌گرم يك یا دو بار در روز مصرف مي‌شود كه در صورت تحمل بيمار به تدريج در مقاديرmg/day50-25 طي 14 روز تا mg/day450-300 در مقادير منقسم افزايش مي‌يابد. براي شروع درمان در صورت عدم مصرف دارو به مدت دو روز يا بيشتر ، ابتدا 5/12 ميلي‌گرم يك يا دو بار در روز مصرف مي‌شود.

   تداخل

مصرف همزمان اين دارو با داروهاي كاربامازپين، كرتريموكسازول، كلرامفنيكل، سولفوناميدها و پني‌سيلامين‌ خطر تضعبف شديد مغز استخوان و بروز آگرانولوسيتوز را افزايش مي‌دهد. مصرف همزمان اين دارو با داروهاي هوشبر ، داروهاي ضد درد شبه ترياك، داروهاي ضد اضطراب و خواب‌آور موجب افزايش اثرتسكين‌بخش مي‌شود. آريترومايسين و سايمتيدين متابوليسم اين دارو را مهار و موجب افزايش غلظت پلاسمايي آن مي‌شوند. مصرف همزمان كلوزاپين‌ها با داروهاي ضد افسردگي مهار كننده آنزيم مونوآمينواكسيداز ، موجب افزايش اثرات اين داروها مي‌شود. اين دارو با اثر پائين‌آورنده قندخون سولفونيل اوره‌ها و اثر ضد تشنجي داروهاي ضد صرع مقابله مي‌كند. فني توئين‌ متابوليسم كلوزاپين‌ را تسريع مي‌كند. مصرف همزمان اين دارو با ترفنادين خطر بروز آريتمي بطني را افزايش مي‌دهد. اين دارو با ليتيم و نيز متيل‌دوپا خطر بروز عوارض خارج هرمي را بالا مي‌برد . درصورت مصرف همزمان فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNS با اين دارو ممكن است اثرات تضعيف كننده CNS تشديد شود. اثر كاهنده فشار خون داروهي پائين‌آورنده فشار خون در صورت مصرف همزما با كلوزاپين‌ ممكن است تشديد شود.