موارد مصرف

اين دارو به عنوان عامل كمكي در درمان و كنترل ديابت قندي نوع دو و ساير ديابت هاي قندي همراه با بيماري هاي غدد درون ريز ( مثل بيماري كوشينگ)، و بيماري هاي ژنتيكي( مثل خطاهاي متابوليسمي) مصرف مي شود.

   فارماكينتيك

اين دارو داراي جذب خوب و سريعي مي باشد، ولي در حضور غذا جذب دارو به تأخير مي افتد. اين دارو به نسبت زيادي به پروتئين هاي پلاسما متصل مي شود و نيمه عمر آن معادل با 4/10 ساعت مي باشد .

   مكانيسم

سولفونيل اوره ها با تحريك حاد آزاد شدن انسولين از سلول هاي ß و افزايش ورود يون كلسيم باعث اگزوسيتوز انسولين مي شود. مصرف طولاني مدت اين داروها حساسيت به انسولين را در بافت هاي محيطي مانند كبد، عضله و سلولهايي مانند مونوسيت ها و اريتروسيت ها افزايش مي دهد كه نتيجه آن كاهش گليكوژنوليز و گلوكونئوژنز در كبد است. اين دارو با مقادير درماني، بهم چسبندگي و اتصال پلاكت ها را به سلول هاي اندوتليال( به دليل مهار آزاد شدن اسيد آراشيدونيك و كاهش توليد ترومبوگزان و افزايش توليد پروستاسايكلين و آزاد شدن فعال كننده پلاسمينوژن) كاهش مي دهد. با مهار پمپ سديم- پتاسيمATPase و تثبيت غلظت كلسيم و پتاسيم، اين دارو همچنين داراي اثر محافظتي در مقابل آريتمي هاي قلبي مي باشد.

   موارد منع مصرف

در صورت وجود اسيدوز، سوختگي هاي شديد، كوماي ديابتي، كتواسيدوز ديابتي، كوماي غير كتوني هيپراسمولار، جراحي هاي بزرگ، تروماي شديد، بيماريهاي همراه با نوسانات شديد غلظت خون يا تغييرات سريع در نياز به انسولين، اسهال شديد، فلج نسبي معده، انسداد روده اي، استفراغ طولاني مدت، بيماري هايي كه باعث تأخير در جذب غذا مي شوند و بيماري هاي كبدي و بارداري، نبايد از اين دارو استفاده كرد.

   هشدار

در صورت افزايش قند خون( شامل تغييرات هورمون هاي جنسي مؤنث، تب شديد، هيپرآلدسترونيسم، عفونت شديد، استرس هاي رواني و هيپرتيروئيديسم ) و در صورت احتمال افت قند خون( شامل كم كاري غده كليوي، بيماران ضعيف و ناتوان، سوءتغذيه، كم كاري غده هيپوفيز، هيپوتيروئيديسم، نارسايي كليوي، هرگونه سابقه حساسيت نسبت به سولفونيل اوره ها، سولفوناميدها و مدرهاي تيازيدي، اين دارو را بايد با احتياط كامل به كار برد.

   عوارض

افت قند خون ( گيجي، اضطراب، سرگيجه ، سردرد، تهوع، تاري ديد، خواب آلودگي، گرسنگي شديد)، افزايش وزن، اختلالات گوارشي، افزايش دفع ادرار از عوارض شايع اين دارو هستند.

   نكات

1. هنگام مصرف اين دارو، شمارش كامل گلبول هاي خون و اندازه گيري غلظت گلوكز خون بايد به طور مرتب انجام و در صورت نياز كنترل شود و در صورت تجاوز غلظت گلوكز خون از mg/dl200 آزمون قند و كتون ادرار نيز بايد انجام شود. در صورت هيپوگليسمي و كتواسيدوز، غلظت پتاسيم سرم بيمار نيز بايد اندازه گيري شود. 

2. با تغيير رژيم غذايي، فعاليت بدني و بيماري، ميزان قند خون و برنامه درماني تغيير مي كند. 

3. دارو همراه با غذا مصرف شود.

   ميزان مصرف

در ابتدا 160 ميلي گرم دو بار در روز و سپس 320-80 ميلي گرم يك بار در روز مصرف شود. حداكثر مقدار مجاز mg/day320 مي باشد.

   تداخل

مصرف همزمان اين دارو با الكل باعث بروز واكنش شبه دي سولفيرام و افزايش احتمال هيپوگليسمي مي شود. همچنين انسولين، آلوپورينول، كاپتوپريل، انالاپريل، آسپارژيناز، كورتيكوستروئيدها، مدرهاي تيازيدي، ميكونازول، ليتيم، سايمتيدين و رانيتيدين اثر هيپوگليسيمي اين دارو را تشديد مي كنند. داروهاي ضد انعقادي به طور متقابل با اين دارو تداخل اثر دارند، به طوري كه مصرف همزمان آنها با تشديد اثرات فارماكولوژيك هر كدام از آنها همراه است. باربيتورات ها اثر اين دارو را طولاني تر مي كنند. آنتاگونيست هاي گيرنده هاي ß ، ريفامپين، ريفابوتين اثر هيپوگليسمي دارو را كاهش مي دهد. استروئيدهاي آنابوليك، آندروژن ها، بروموكريپتين، ديسوپيراميد، پيريدوكسين تتراسايكلين، تئوفيلين داراي اثر پايين آورنده قند خون هستند و لذا در صورت مصرف همزمان بايد مقدار مصرف داروي ضد ديابت خوراكي را كاهش داد. ضد تشنج هاي هيدانتوئيني، مسددهاي كانال هاي كلسيمي، كلونيدين، دانازول، دكسترومتورفان، ديازوكسايد، استروژن ها، ضد بارداري هاي خوراكي حاوي استروژن، فوروزمايد، گلوكاگون،‌هورمون رشد، ايزونيازيد، مرفين، نياسين، فنوتيازين ها، مقلد هاي سمپاتيك و هورمون هاي تيروئيد باعث افزايش قند خون مي شوند و در صورت مصرف همزمان بايد مقدار مصرف د

اروي ضد ديابت خوراكي را افزايش داد.