موارد منع مصرف و احتياط موارد احتياط: عدم تحمل نيستاتين يا آدرنوكورتيكوئيدها، وجود عفونتهاي قارچي پوست (بجز كانديدياز در مورد تريامسينولون)، تبخال ساده، عفونتهاي سلي پوست، آبله گاوي، اگزماي واكسيناتوم، آبله مرغان يا ساير عفونتهاي ويروسي پوست.
موارد منع مصرف و احتياط موارد احتياط: حساسيت به گوگرد.
مكانيسم
مکانيسم اثر گوگرد اثر ميكروبكش، قارچكش، ضد انگل و كراتوليتيك دارد. فعاليت ضد ميكروبي اين دارو ممكن است ناشي از تبديل آن به اسيد پنتاتيونيك، توسط سلولهاي اپيدرم يا بعضي از ميكروارگانيسمها باشد.
اسيد ساليسيليك از طريق حل كردن ماده چسباننده بين سلولي كه پوسته ها را در لايه شاخي به هم متصل مي كند پوسته ريزي را تسريع و در نتيجه باعث سست شدن كراتين مي شود. اين اثر كراتوليتيك دارو ممكن است باعث يك اثر ضد قارچي نيز شود. اسيد ساليسيليك داراي اثر ضدعفوني كننده خفيف نيز مي باشد.
1. در صورت بروز تحريك يا بثورات جلدي از مصرف دارو بايد خودداري شود. 2. از تماس دارو با چشمها خودداري شود. 3. اين دارو ممكن است باعث تغيير رنگ لباسها شود.
ميزان مصرف
پابا به عنوان محافظت كننده پوست در مقابل نور خورشيد مصرف مي شود.
اين تركيب براي محافظت پوست و تسريع دربهبود التهاب و تحريك مناطقي از پوست بدن نوزاد كه در تماس با ادرار است، سوختگيهاي خفيف، سوختگي ناشي از نور خورشيد و تحريك خفيف پوست مصرف ميشود.
نكات
1- اين دارو فقط براي استعمال خارجي است و از مصرف آن در چشمها بايد خودداري شود.
2- پيش از مصرف دارو، ناحيه مورد نظر بايد با آب گرم و صابون شستشو داده شود.
ميزان مصرف
پماد به مقدار مورد نياز روي موضع ماليده شده و در صورت لزوم موضع پانسمان گردد.
اوره باعث هیدراسیون می شود و عمدتاً به صورت موضعی در درمان ichthyosis و اختلالات هاپیرکراتوتیک پوستی استفاده می گردد. در مصرف داخل وریدی دارای خصوصیات دیورتیک اسمزی مشابه با مانیتول می باشد و در درمان افزایش حاد فشار داخل مغزی کاربرد دارد مواردی که ناشی از ادم مغزی می باشد و هم چنین برای کاهش فشار داخل چشمی در گلوکوم حاد کاربرد دارد. در ختم حاملگی به صورت داخل آمینوتیکی
اين دارو در درمان كانديدياز پوستي و التهاب پوستي همراه با عفومت كانديديائي يا باكتريائي تجويز ميشود. مصرف اين تركيب دارويي فقط براي درمان كوتاهمدت (كمتر از دو هفته) كانديديازيس التهابي توجيه ميشود.
ترتينوئين براي درمان موضعي آكنه ولگاريس به كار ميرود. به علاوه از اين دارو گهگاه در درمان اختلالات كراتينسازي 0پسوريازيس، ايكتيوز لايهاي و كراتوزفوليكولي) و زگيلهاي صاف نيز استفاده ميشود.
ترتينوئين ممكن است همراه با آنتيبيوتيكهاي سيستميك براي درمان تمام درجات آكنه از جمله آكنه كونگلوباتا شديد (درجه17) مصرف شود، ليكن به تنهايي بر آن موثر نميباشد. همچنين براي درمان كمكي هيپرپيگمنتاسيون، زبري و چين و چروك نرم پوست صورت ناشي از نور (photoaging) مصرف ميشود. اين دارو قادر به بهبود روندهاي بافتي پيري پوست ناشي از نور ميباشد، ليكن قادر به ترميم كامل صدمات ناشي از نور يا حذف تمام چين و چروكهاي پوست نميباشد.
سولفيد سلنيوم براي درمان شوره يا درماتيت سبورهاي پوست سر و همچنين تينهآور سيكالر به كار ميرود.
فارماكينتيك
فارماكينتيك :
مكانيسم
اين دارو ممكن است از طريق اثر ضدميتوزي عمل نمايد و موجب كاهش فرايند ساخت و تكثير سلولهاي اپيدرم گردد. به علاوه، سولفيد سلنيوم داراي اثرات تحريككنندگي موضعي، ضدباكتريايي و ضد قارچي خفيف نيز ميباشد كه ممكن است در اثربخشي ان مشاركت كند.
مينوكسيديل موضعي براي درمان طاسي مردانه آندروژنيك در مردان و زنان به كار ميرود. احتمالاً تأثير اين دارو در مرداني كه بيشتر موهاي قسمت جلوي سرشان ریخته است، كمتر از افرادي است مبتلا به طاسي آندروژنيك ساير نواحي ميباشند.
ايزوترتينوئين رتينوئيدي است كه براي درمان سيستميك سيستيك نودولا و بثورات جلدي تودهاي (conglobate acne) و بثورات جلدي شديد كه به دورههاي كامل درماني عوامل ضدميكروب سيستميك پاسخ ندادهاند و يا بثورات جلدي همراه با مشكلات عصبي به كار ميرود. علاوه بر اين، دارو براي درمان بثورات جلدي خانمها در دههها سوم و چهارم زندگي كه معمولاً نسبت به درمان با آنتيبيوتيكها مقاوم ميباشند، مصرف ميشود.
اين دارو به تنهايي يا همراه ساير داروهاي ضدعفوني كننده براي درمان اختلالات پوستي مانند گزش حشرات، باد سرخ، پسوريازيس، لوپوس، اريتماتوز و براي بهبودي التهابهاي مزمن به كار ميرود.
هيدروكينون براي كاهش موقت زيادي رنگدانه پوست در مواردي مانند كك و مك، كلوآسما و ملاسما، لنتيگوي دوران پيري و ساير حالات زيادي ناخواسته رنگدانه ملانين مصرف ميشود. به علاوه، از اين دارو براي كاهش زيادي رنگدانه پوست ناشي از حساسيت به نور همراه با التهاب ناشي از مصرف برخي از عطرها نيز استفاده ميشود.
اين فرآورده براي درمان موضعي آكنه ولگاريس و پيشگيري از عفونتهاي سطحي و چركزاي پوستي به كار ميرود.
مكانيسم
اگر چه مكانيسم اثر موضعي اين دارو در كاهش ضايعات التهابي در آكنه ولگاريس مشخص نيست، احتمالاً مربوط به اثر ضد ميكروبي آن ميباشد. براي مطالعه مكانيسم اثر ضد ميكروبي، به تك نگار كلي ماكروليدها مراجعه شود.
هشدار : 1 ـ دارو فقط براي استفادهموضعي است و از مصرف آن در اطرافچشمها و يا بر پوست ترك خورده بايداجتناب شود. 2 ـ در صورت بروز حساسيت، آلرژي ياواكنش تحريكي اوليه پس از مصرفكروتاميتون يا در صورت وجود پوستشديدا ملتهب، مجروح و مبتلا بهدرماتوزاگزوداتيو حاد، بايد با احتياط فراوانمصرف شود.
كولتار براي درمان شوره سر، درماتیت سبورهاي و آتوپيك و پسوريازيس به كار ميرود.
فارماكينتيك
فارماكينتيك :
مكانيسم
اين دارو هيپرپلازي پوست را در برخي از اختلالات پروليفراتیو كاهش ميدهد. به علاوه اثرات ضد عفوني كننده، ضد انگلي، ضد قارچي، ضد باكتريايي و كراتوپلاستيك در انسان گزارش شده است.
كلسيتريول براي پيشگيري و درمان راشي تيسم و درمان كمي كلسيم خون همراه با كم كاري پاراتيروئيد مصرف مي شود.
فارماكينتيك
اين ويتامين به سهولت از ابتدا يا انتهاي روده كوچك جذب مي شود. نيمه عمر پلاسمايي كلسيترول از راه خوراكي 6-2 ساعت است. زمان لازم براي رسيدن به اوج غلظت سرمي، از راه خوراكي تقريباً 6-3 ساعت است. طول اثر كلسيترول 5-3 روز است. اين ويتامين از راه صفرا و كليه دفع مي
کلسیپوتریول یکی از مشتقات ویتامین D3 است. در محیط آزمایشگاهی این دارو باعث ایجاد تمایز و مهار پرولیفراسیون کراتوسیت ها می شود. از کلسیپوتریول به صورت کرم یا یک پماد در درمان پلاک پسوریازیس و به صورت محلول در درمان پسوریازیس پوست سر استفاده می شود و غلظت دارویی مورد استفاده 005/0 درصد می باشد. در بالغین مصرف آن باید یک یا دو بار در روز صورت پذیرد. در یک هفته نباید بیش از 100 گرم کرم یا پماد یا 60 میلی لیتر محلول پوست سر مصرف گردد. در صورت مصرف هر دو مورد حد مجاز 60 گرم کرم یا پماد به همراه 30 میلی لیتر محلول پوست سر می باشد و یا 30 گرم کرم یا پماد به همراه 60 میلی لیتر محلول پوست سر. در کودکان از کرم یا پماد می توان 2 بار در روز استفاده نمود. در کودکان 6 تا 12 سال دوز حداکثر مصرفی در یک هفته 50 گرم و در کودکان بالای 12 سال 75 گرم می باشد.
اين فرآورده براي پيشگيري و درمان تحريك و التهاب پاي شيرخواران ناشي از ادرار، تسكين سوختگي و زخمهاي سطحي، ساير تحركات خفيف پوست و درماتيت آمونياكي به كار ميرود.
مكانيسم
اين دارو يك لايه محافظ در مقابل محركهاي پوست تشكيل مي دهد و سوختگي، درد و خارش را از بين ميبرد. همچنين اكسيد روي قابض است و از طريق كاهش ترشحات زخم به بهبود التهاب وتحريك موضعي كمك ميكند.
بتامتازون براي درمان علامتي اختلالات آلرژيك و ياالتهابي پوست نظير اگزما كه به ساير كورتيكواستروئيدهاي ضعيفتر پاسخ نميدهند، انواع درماتيت، نيش حشرات و پسوريازيس به كار ميرود.
فارماكينتيك
متابوليسم كورتيكواستروئيدها، عمدتاً در خود پوست صورت ميگيرد، ولی متابوليسم پوستي اين دارو نسبت به ساير كورتيكواستروئيدهاي موضعي كمتر ميباشد. به همين دليل تجويز مكرر آن باعث تجمع دارو در پوست شده و ميتواند به طولاني شدن مدت اثر، تشديد عوارض جانبي و افزايش جذب سيستميك دارو منجر شود. دارو داراي متابوليسم كبدي نيز ميباشد.
بنزوئيل پراكسيد براي درمان موضعي آكنه و لگاريس خفيف تا متوسط و همچنين عفونتهاي قارچي پوست به ويژه تينهآپديس به كار ميرود. در آكنه شديد اين دارو را ميتوان به عنوان درمان كمكي همراه با آنتيبيوتيكهاي خوراكي و موضعي، فرآوردههاي اسيد رتينوئيك و فرآوردههاي حاوي گوگرد اسيدساليسيليك به كار برد.
فارماكينتيك
دارو از پوست جذب شده و در پوست به اسيدبنزوئيك متابوليزه ميشود. در حدود 5 درصد از داروي متابوليزه شده به طور سيستميك جذب و بدون تغيير از راه ادرار دفع ميشود.
اسید آزلاییک باعث مهار رشد گونه propioni bacterium می شود و از کراتینه شدن می کاهد. از آن در درمان موضعی آکنه های التهابی ملایم تا متوسط استفاده می شود و هم چنین در مورد پاپولی و جوش های چرکی التهابی ملایم تا متوسط به علاوه از آن در درمان اختلالات هایپرپیگمنتاسیون پوستی مثل ملاسما و ملانومایی بدخیم استفاده می گردد. در درمان آکنه، اسید آزالیک را 2 بار در روز به صورت کرم 20% و تا 6 ماه مصرف می کنند. بعد از 4 هفته علایم بهبود حاصل می شود.
عوارض
مصرف موضعی اسید آزلاییک می تواند منجر به تحریک پوسته ریزی شود که با ادامه درمان از بین می رود. در تعداد کمی از بیماران ممکن است این مشکل تداوم بیابد که این افراد نیازمند کاهش تناوب مصرف یا توقف موقت درمان می باشند. اسید آزلاییک را نباید به چشم و دهان و دیگر غشاهای مخاطی تماس داد.
آداپالن یکی از مشتقات اسید نافتوئیک و آنالوگ رتینوئید با عملکردهای مشابه با Tretinoin می باشد. از این دارو در درمان موضعی آکنه های خفیف تا متوسط همراه با پاپول و جوش چرک دار استفاده می شود.آداپالن یکبار در شب و به صورت محلول 1/0 درصد، کرم یا ژل به پوست تمیز و خشک زده می شود. در بعضی بیماران ممکن است دفعات مصرف کمتری مورد نیاز باشد. باید از مصرف دیگر فرآورده های موضعی محرک به صورت همزمان با این دارو پرهیز کرد. در صورت نیاز به درمان موضعی با آنتی باکتریال ها و یا بنزیل پراکسید باید آن ها را در فواصل زمانی 12 ساعتی از زمان مصرف Adapalene تجویز نمود. ممکن است در اوایل دوره درمانی آکنه بدتر شود و پاسخ های درمانی ممکن است به مدت 8 تا 12 هفته آشکار نشوند.
عوارض
این دارو باعث تحریک پوست می شود و مصرف موضعی آن می تواند منجر به سوزش گذرا و احساس گرما در محل استفاده شود.