فارماكينتيك

موارد منع مصرف و احتياط موارد منع مصرف : سابقه حساسيت به دارو. موارد احتياط: گلوكوم با زاويه باريك، اختلالات قلبي، آترواسكلروز، اختلالات كليوي، اختلالات كبدي، زيادي فشار خون، بيماري انسدادي دستگاه گوارش يا مجاري ادراري ـ‌ تناسلي يا هيپرتروفي مشكوك پروستات.

   مكانيسم

فارماكوكينتيك جذب: بعد از مصرف خوراكي به سرعت جذب مي‌شود. پخش: از سد خوني: ‌مغزي عبور مي‌كند. در مورد انتشار دارو در ساير قسمتهاي بدن اطلاعات كمي در دست است. متابوليسم: سرنوشت دقيق متابوليك دارو مشخص نيست. دفع: ‌به صورت داروي تغيير نيافته و متابوليتها از طريق ادرار دفع مي‌شود. نيمه عمر دارو 10-6 ساعت است.

   موارد منع مصرف

تداخل دارويي مصرف همزمان با آمانتادين ممكن است عوارض جانبي ضد كولينرژيك تري هگزي فنيديل را تشديد كند و موجب بروز اغتشاش شعور و توهمات شود. دوز تري هگزي فنيديل را قبل از شروع آمانتادين كم كنيد. مصرف همزمان با هالوپريدول يا فنوتيازينها ممكن است اثربخشي ضد سايكوتيك اين داروها را، كاهش دهد. مصرف همزمان با فنوتيازين نيز ممكن است خطر بروز عوارض جانبي ضد كولينرژيك را افزايش دهد. مصرف همزمان با داروهاي مضعف CNS، مانند آرام بخشها، داروهاي تسكين‌بخش ـ‌ خواب آور و الكل اثرات تسكين بخش تري هگزي فنيديل را افزايش مي‌دهد. در صورت مصرف همزمان با لوودوپا، مقدار مصرف هر دو دارو ممكن است احتياج به تنظيم داشته باشد، زيرا اثرات سينرژيك ضد كولينرژيك و احتمالاً افزايش متابوليسم لوودوپا در دستگاه گوارش (ناشي از كاهش حركات معده ، و تأخير در تخليه معده ) بروز خواهد كرد. ضد اسيدها و داروهاي ضد اسهال ممكن است جذب‌ تري هگزي فنيديل را كاهش دهند.

   نكات

طبقه‌بندي فارماكولوژيك: ضد كولينرژيك. طبقه‌بندي درماني: ضد پاركينسون. طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C ملاحظات اختصاصي علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي ضد كولينرژيك ها، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود: ‌ 1ـ‌ بيمار از نظر بروز تأخير در دفع ادرار پيگيري گردد. 2ـ ارزيابي گونيوسكوپيك (gonioscopic ) و اندازه گيري دقيق فشار داخل چشم، بخصوص در بيماران بزرگتر از 40 سال پيگيري شود. 3ـ بيماران ممكن است نسبت به اين دارو تحمل نشان دهند و به مقادير بيشتر دارو نياز داشته باشند. 4ـ‌ به علت خطر عدم خروج حرارت از بدن، در هواي گرم دارو را با احتياط مصرف كنيد. نكات قابل توصيه به بيمار 1ـ‌ تا مشخص شدن عوارض CNS دارو ، از فعاليتهايي كه نياز به هوشياري كامل دارند بپرهيزيد. 2ـ‌ علائم عدم خروج يا احتباس ادرار گزارش داده شود. 3ـ‌ در صورت بروز ناراحتي گوارشي، دارو با غذا مصرف شود. مصرف در سالمندان: اين دارو در بيماران سالخورده، با احتياط تجويز شود. در اين بيماران مقادير كمتر تجويز مي‌شود. مصرف در شيردهي: اين دارو ممكن است در شير ترشح شده و موجب بروز مسموميت در نوزاد شود. شيردهي در دوران مصرف اين دارو توصيه نمي‌ شود. دارو ممكن است توليد شير را كاهش دهد.

   ميزان مصرف

موارد و مقدار مصرف الف) پاركينسون ايديوپاتيك. بزرگسالان: مقدار يك ميلي گرم در روز اول و دو ميلي گرم در روز دوم مصرف مي‌شود. سپس، هر 5-3 روز دو ميلي گرم اضافه مي‌شود تا مقدار مصرف به mg/day 10-6 برسد. اين مقادير معمولاً در سه مقدار منقسم همراه با غذا و در صورت لزوم ، در چهار مقدار منقسم (آخرين مقدار بايد قبل از خواب مصرف شود) استفاده مي‌شود. براي درمان پاركينسونيسم متعاقب آنسفاليت ممكن است مصرف مقدار mg/day 15-12 ضروري باشد. بيماراني كه لوودوپا مصرف مي‌كشد، 6-3 ميلي گرم دارو در روز نياز دارند. ب) پاركينسونيسم ناشي از مصرف دارو. بزرگسالان: 15-5 ميلي گرم روزانه . مكانيسم اثر اثر ضد پاركينسون:‌ تري هگزي فنيديل با مسدود كردن گيرنده‌هاي كولينرژيك مركزي به تعادل فعاليت كولينرژيك در هسته‌هاي قاعده‌اي مغز (basal ganglia) كمك مي‌كند. همچنين، اين دارو ممكن است از طريق وقفه در برداشت مجدد و ذخيره دوپامين در محل گيرنده‌هاي مركزي، اثرات دوپامين را طولاني سازد.

    تداخل

عوارض جانبي اعصاب مركزي:‌ عصبانيت، سرگيجه، سردرد، بي قراري، توهمات، بي‌خوابي، ‌اغتشاش شعور و هيجان (در سالمندان)، ضعف، خواب آلودگي. قلبي ـ ‌عروقي: تاكيكاردي، طپش قلب ، كمي فشار خون در حالت ايستاده. بيني، حلق، چشم و گوش: تاري ديد، ميدرياز، افزايش فشار داخل چشم. دستگاه گوارش: يبوست، خشكي دهان، تهوع، استفراغ. ادراري ـ تناسلي: احتباس ادرار يا تأخير در دفع ادرار ، ناتواني جنسي. مسموميت و درمان تظاهرات باليني: تحريك مركزي و به دنبال آن افسردگي، همراه با نشانه‌هاي سايكوتيك، عدم درك زمان، مكان و ارتباطهاي فردي، آشفتگي و توهم و بي قراري. اثرات محيطي ممكن است شامل مردمكهاي گشاد و غيرفعال، تاري ديد، پوست گرم خشك و برافروخته، خشكي مخاطها، اشكال در بلع، كاهش يا عدم وجود صداهاي روده‌اي، احتباس ادرار، هيپرترمي، سردرد، تاكيكاردي، زيادي فشار خون و افزايش تنفس باشد. درمان: ‌در صورت لزوم، عمدتاً شامل اقدامات علامتي و حمايتي است. راه تنفسي بايد باز نگه داشته شود. در صورت هوشيار بودن بيمار، بايد وي را وادار به استفراغ كرد (يا معده او را شستشو داد) و به دنبال آن مصرف مسهل نمكي و ذغال فعال از جذب بيشتر دارو جلوگيري مي‌كند. در موارد شديد ، فيزوستيگمين ممكن است براي تخفيف اثرات ضد موسكاريني تري هگزي فنيديل به كار رود. براي درمان شوك، برحسب نياز، مي‌توان از مايعات استفاده كرد. ديازپام براي كنترل نشانه‌هاي سايكوتيك، و پيلوكارپين (به داخل چشمها چكانده مي‌شود) براي رفع ميدرياز استفاده مي‌شود. در صورت بروز احتباس ادرار، گذاشتن سوند ممكن است ضروري باشد.