موارد مصرف

اين دارو براي پيشگيري و درمان آنژين صدري حاد و درمان آنژین صدری مزمن و درمان نارسايي بطن چپ مصرف مي‌شود. نيتروگليسرين تزريقي براي كنترل فشار خون حين بعضي از اعمال جراحي و براي كاهش خونريزي به داخل ناحيه جراحي مصرف مي‌شود. نيتروگليسرين تزريقي به عنوان داروي كمكي در درمان نارسايي احتقاني قلب هر ماه با انفاركتوس حاد ميوكارد مصرف مي‌شود.

   فارماكينتيك

پيوند اين دارو به پروتئين حدود 60 درصد است. نيمه عمر نيتروگليسرين 4-1 دقيقه است. اثر دارو از راه انفوزيون وريدي تقريباً بلافاصله، از راه زيرزباني پس از 30 دقيقه شروع مي‌شود. طول اثر دارو از راه انفوزيون وريدي چند دقيقه، از راه زيرزباني 60-30 دقيقه و از راه پوستي 24-8 ساعت است. نيتروگليسرين، پس از‌ آن كه تقريباً به طور كامل متابوليزه شد، از طريق كليه‌ها دفع مي‌شود.

   مكانيسم

‌ مكانيسم :  

   موارد منع مصرف

شكل تزريقي اين دارو در موارد تامپوناد قلبي، پريكارديت constrictive ضربه اخير به سر و خونريزي مغزي نبايد مصرف شود.

   هشدار

1- درموارد زير بايد با احتياط فراوان مصرف شود: كم خوني شديد، خونريزي مغزي، ضربه اخير به سر، گلوكوم، پركاري تيروئيد، سابقه انفاركتوس اخير قلبي، كاهش حجم خون و فشار پايين در مویرگ‌هاي ريوي. 

2- با مصرف طولاني مدت نيترات‌ها، ممكن است نسبت به اثر آنها تحمل شود و در نتيجه، نياز بيمار به دارو افزايش يابد. براي اطمينان از حفظ اثر مطلوب دارو، پيگيري دقيق وضع بيمار توصيه مي‌شود. 

3- در صورت لزوم قطع مصرف دارو، به دنبال مصرف مقادير زياد يا طولاني مدت، به منظور جلوگيري از بروز حمله واجهشي آنژين ناشي از قطع مصرف دارو، مقدار مصرف بايد به تدريج كاهش داده شود. 

4- در صورت بروز تاري ديد يا خشكي دهان يا تشديد آن مصرف دارو بايد قطع شود.

   عوارض

سردرد كوبنده، برافروختگي، سرگيجه و كمي فشار خون وضعيتي با مصرف اين دارو گزارش شده است.

   نكات

1- قرص معمولي و پيوسته رهش نيتروگليسرين بايد همراه با يک ليوان آب و با معده خالي مصرف شود. 

2- هنگام استفاده از قرص زيرزباني، تا زماني كه قرص حل نشده باشد، از خوردن يا نوشيدن بايد خودداري شود. 

3- هنگام استفاده از پماد نيتروگليسرين، پيش از مصرف، پوست بايد تميز شود. در هر بار مصرف، پماد بايد بر روي سطح بدون مو ماليده شده و گسترده شود. پس از گسترده شدن، دارو را نبايد روي پوست ماساژ داد. 

4- از جويدن و خرد كردن قرص پيوسته رهش بايد خودداري كرد. 

5- با بروز اولين علائم حمله آنژين، بايد نشست و از قرص زيرزباني استفاده نمود و در صورت بروز سرگيجه يا از حال رفتن بايد احتياط كرد. اثر قرص‌ها معمولاً طي 5 دقيقه ظاهر مي‌شود. 

6- قرص معمولي پيوسته رهش همچنين فرآورده‌هاي موضعي نيتروگليسرين از بروز حمله آنژين صدري جلوگيري مي‌نمايند و سبب رفع درد ناشي از حمله نمي‌شوند. 

7- قرص‌هاي زيرزباني نيتروگليسرين نبايد در معرض هوا قرار گيرند زيرا ممكن است اثر آنها كاهش يابد. 

8- به هنگام برخاستن از حالت خوابيده يا نشسته، بايد احتياط نمود. 

9- به هنگام ايستادن به مدت طولاني يا فعاليت بدني و همچنين در آب و هواي گرم بايد احتياط نمود. 

10- سردرد، عارضه معمولي نيترات‌ها است كه با ادامه درمان كاهش مي‌يابد. در صورت تداوم يا تشديد سردرد، مراجعه به پزشك ضروري است. 

11- در صورت فراموش شدن يك نوبت مصرف دارو،‌ اگر تا نوبت بعدي 2 ساعت (قرص معمولي، زيرزباني و پماد) يا 6 ساعت (قرص پيوسته رهش) فاصله باشد، از مصرف آن بايد خودداري نمود.

 ميزان مصرف

قرص يا كپسول پيوسته رهش 

بزرگسالان: به عنوان ضد آنژين صدري، 6/2 يا 5/6 ميلي گرم هر 12 ساعت مصرف مي‌شود. 

در صورت نياز و تحمل بيمار، مي‌توان مقدار توصيه شده را هر 8 ساعت مصرف نمود. 

قرص زير زباني 

بزرگسالان: به عنوان ضد آلنژين صدري، 6/0-3/0 ميلي‌گرم مصرف مي‌شود كه در صورت نياز براي رفع حملات آنژين، هر 5 دقيقه تكرار مي‌شود. 

تزريقي: 

بزرگسالان: به عنوان ضد‌آنژين، پايين‌آورنده فشار خون يا كاهش دهنده بار قلب،‌ابتدا با سرعت mcg/min 5 انفوزيون مي‌شود. سپس مقدار مصرف با اضافه كردن mcg/min5 هر 5-3 دقيقه افزايش مي‌يابد تا اثر مطلوب به دست آيد يا اين كه سرعت انفوزيون به mcg/min20 برسد. در صورت عدم حصول پاسخ مطلوب، مي‌توان مقدار مصرف را با اضافه كردن mcg/min10 در همان فواصل زماني بالا، افزايش داد. در صورت نياز، مي‌توان هر 5-3 دقيقه سرعت انفوزيون را به mcg/min20 افزايش داد تا اثر مطلوب به دست آيد. در صورت مشاهده بروز اثر نسبي، بايد با رعايت احتياط، از سرعت افزايش مقدار انفوزيون كم كرده و فواصل انفوزيون را طولاني نمود تا پاسخ مطلوب حاصل شود. 

پماد و پلاستر 

بزرگسالان: به عنوان ضد آنژين، مقدار 30-15 ميلي‌گرم هر 8 ساعت طي روز و هنگام خواب بر روي پوست ماليده مي‌شود همچنين يك پلاستر هر 24 ساعت بر روي پوست قرار داده مي‌شود.

   تداخل

مصرف همزمان نيتروگليسرين با فرآورده‌هاي حاوي الكل، داروهاي پايين‌آورنده فشار خون يا داروهاي گشادكننده عروق ممكن است كمي فشار خون ناشي از اثرات نيتروگليسرين را تشديد كند.